'' όλα είναι ατμός ... ''

...και χρόνος.
Μέσα σ' αυτόν ερχόμαστε,ζούμε και φεύγουμε.
Τελικά,μες τα βαθιά του νερά κρινόμαστε όλοι.
Για να φύγουμε,πρέπει πρώτα να έρθουμε. Αλέ-ρετούρ είναι το εισιτήριο,τόσο απλά.
Αλλά το ''ζούμε'' είναι το πιο σημαντικό.
''Ερχομαστε απο μια σκοτεινή άβυσσο, καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο, το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή'' λέει ο Καζαντζάκης. Η Ζωή είναι η πρόκληση και το χρέος!
Να ζήσουμε καλά,για την τιμή όσων ήταν εδώ πριν από μας αλλά και για το ευ ζειν όσων θα είναι εδώ όταν εμείς φύγουμε.
Διότι στο τέλος,για να ζεις,πρέπει να ζεις και για τους άλλους. Αν είναι να ζεις μόνος σου και να κοπρίζεις,μην ανησυχείς:κάποιος άλλος θα το κάνει έτσι κι αλλιώς αντί για σένα.
Μέσα στο γίγνεσθαι,βρίσκεις και αποκτάς το νόημα της ζωής σου.

Ε λοιπόν,λίγους ανθρώπους έχω δει να ακολουθούν αυτό το μονοπάτι τόσο καλά όσο ο Θανάσης Βέγγος.

Μέσα από την τέχνη του,ζούσε για να κάνει τους άλλους να γελάνε με τα αστεία καμώματα και τις περίεργες καταστάσεις που έμπλεκε μέσα από τους χαρακτήρες που υποδύθηκε στη μακρά διαδρομή του.

Γέλιο,που μπορούσε να σ' το βγάλει αυθόρμητα αφού δεν ήταν βασισμένο στη χυδαιότητα ή στα σεξουαλικά υπονοούμενα αλλά στη ζωή του μέσου,καθημερινού ανθρώπου-αυτήν τη ζωή,την πραγματική,σατίριζε στις ταινίες του.


Εξ άλλου,πολλές φορές το φαινομενικά αστείο έκρυβε κάτι πιο βαθύ...έναν υπαινιγμό για την κοινωνία ή τις ανθρώπινες σχέσεις που από τη μία θα σε έβαζε σε σκέψεις,από την άλλη όμως θα σε έκανε να τα παίρνεις όλα (πιο) αλαφρά.

Και αυτό είναι που όλοι χρειαζόμαστε τελικά,νομίζω. Αυτός είναι ο βαθύτερος πυρήνας του χιούμορ. Εκεί που μας προέτρεπε με τον δικό του απλό αλλά τόσο γλαφυρό τρόπο να κοιτάξουμε και (γιατί όχι) να μπούμε αν το θελήσουμε.Γι'αυτόν το λόγο,ο Θανάσης Βέγγος μπορεί να χαρακτηριστεί ως δραματικός ηθοποιός,παρά το γεγονός ότι (λανθασμένα) οι πολλοί τον θυμούνται μόνο ως κωμικό.

Σαν μικρό παιδί,θυμάμαι να κάθομαι μπροστά στην οθόνη του σπιτιού και να χαζεύω αυτόν τον αεικίνητο άνθρωπο σε ένα ατελείωτο πέρα-δώθε χωρίς να μπορώ να ξεκολλήσω ή να χορτάσω. Γέλιο και Θανάσης Βέγγος ήταν για μένα συνώνυμα.

Αργότερα έμαθα κι άλλες ταινίες του,λιγότερο ΄΄αστείες΄΄ αλλά δεν έπαψα ποτέ να εντυπωσιάζομαι από το γεγονός πως έπαιζε εξίσου καλά ανταποκρινόμενος σε τόσο διαφορετικές απαιτήσεις! Ιδιαίτερη εντύπωση μού είχε κάνει στο ''Βλέμμα του Οδυσσέα'',στο ''Όλα είναι δρόμος'' και στο σπαραχτικό εμφυλιοπολεμικό ''Ψυχή βαθιά'' που πριν λίγο καιρό είδα. Έπαιξε σε κωμωδίες όπου έτρεχε πάνω-κάτω,σε υπαρξιακά δράματα,στην Επίδαυρο ή στη μικρή οθόνη (στα τελευταία ενεργά του χρόνια) πάντα με μεγάλη εκφραστικότητα και διαφοροποιώντας την εκάστοτε ερμηνεία του ανάλογα με την περίσταση. Δεν θα μπορούσε στα 70 του να είναι αυτός που ήταν στα 40 του,κι έτσι ακόμη μετά από πολλά χρόνια συνέχιζε να εκπλήσσει με το ρεπερτόριό του παραμένοντας εξαιρετικά δημοφιλής.

Ο ίδιος έλεγε:"Δουλεύω με το ένστικτο, δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτήν τη φάτσα. Εδώ είναι αποτυπωμένη όλη η μιζέρια, όλη η δυστυχία, όλος ο πόνος του ασήμαντου Έλληνα",κι ότι δεν έχει κάποιο ΄΄μυστικό΄΄ για αυτήν του την επιτυχία και ευχέρεια. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε πολλές του ταινίες (περίπου 30) ο ρόλος του λεγόταν ''Θανάσης''-δείγμα ίσως του ότι βίωνε τους ρόλους του τοποθετώντας τον εαυτό του μέσα στις (ορισμένες φορές άκρως σουρρεαλιστικές) καταστάσεις που έβρισκαν μπροστά τους οι ήρωες που υποδυόταν,ταυτόχρονα με την επιθυμία του να μην είναι ξεκομμένος από όσα συνέβαιναν ανάμεσα στο σενάριο της εκάστοτε ταινίας και στο ''σενάριο'' της ζωής.

Το ταλέντο του όμως,συνοδευόταν με εξαιρετική ποιότητα ήθους και χιούμορ:κάποτε οδηγώντας είχε παραβιάσει διάβαση του τρένου με αποτέλεσμα να κινδυνέψει η ζωή του(λέγεται ότι γλίτωσε από θαύμα).
Αυτό όμως δεν τον πτόησε και έκανε το πάθημά του μάθημα για όλους τους οδηγούς της Ελλάδας μέσα από μια διαφήμιση-κοινωνικό μήνυμα όπου σατίριζε...τον εαυτό του! Τα λόγια,νομίζω,είναι περιττά...ιδού το καταπληκτικό αυτό βίντεο :

https://www.youtube.com/watch?v=7x2c-wl4EIk





Κάποιοι λένε στη σταδιοδρομία του κέρδισε λιγότερα από όσα άξιζε.
Αλλά τι είναι σημαντικότερο από την καθολική αναγνώριση του κοινού,του απλού κόσμου προς το πρόσωπό σου? ο κυρ-Θανάσης είχε κερδίσει πολλή από αυτή -όχι για μία αλλά για πολλές ζωές!

Είχα την τύχη να το διαπιστώσω από κοντά αυτό πριν από 2-3 χρόνια,όταν βρέθηκα σε νοσοκομείο της πρωτεύουσας και περιμένοντας τη σειρά μου βρεθήκαμε τετ-α-τετ...τον χαιρέτησα και προσπάθησα να του μιλήσω για να του πω ένα ευχαριστώ για όλα όσα είχε κάνει,αλλά τότε ξαφνικά,δεκάδες άνθρωποι από το πουθενά (!) εμφανίστηκαν,περικύκλωσαν αυτόν και τη γυναίκα του και τον ρωτούσαν αν είναι καλά,ευχόμενοι να είναι περαστικό.

Δεν είχα δει μέχρι τότε τόση αληθινή έγνοια,αγάπη και λατρεία για άνθρωπο που δεν ανήκει στην οικογένειά σου!
Από τη μία στενοχωρήθηκα που δεν μπόρεσα να του μιλήσω όπως θα ήθελα αλλά από την άλλη καταχάρηκα όταν διαπίστωσα ότι είναι ακριβώς όπως τον έβλεπα στην τηλεόραση και όπως τον φανταζόμουν:απλός,προσηνής,χωρίς τα σύνδρομα μεγαλομανίας που αρρωσταίνουν το σινάφι του-ήταν ένας από μας.

Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά,αφού είναι ένας από τους λίγους που δεν χρησιμοποίησαν τις πολιτικές τους απόψεις για να ανελιχθούν επαγγελματικά (ο Θανάσης Βέγγος εξορίστηκε στη Μακρόνησο την περίοδο 1948-50 εξαιτίας των αριστερών του πεποιθήσεων,προερχόμενος από οικογένεια αντιστασιακών),ακόμη κι όταν είχε τη δυνατότητα να το κάνει από το '74 και μετά.

Την τηλεόραση (και μάλιστα σε μια εποχή όπου αν δεν εμφανιζόσουν ήταν σαν να μην σε ήξερε κανείς),την απέφευγε διακριτικά έχοντας λίγες μετρημένες και προσεγμένες εμφανίσεις.Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ίδια του η ζωή ήταν διακριτική,αφού ήθελε να έχει μια πιο άμεση επαφή με το κοινό μέσα από το έργο του κι όχι μέσα από τα λόγια ή τις δημόσιες σχέσεις. Άλλη μια εξαίρεση...

''Καλέ μου άνθρωπε'' δεν μπόρεσα να σου πω τότε ένα ολόψυχο ΄΄ευχαριστώ΄΄ για όσες στιγμές μού χάρισες. Αν μπορέσω,θα έρθω να σε χαιρετήσω για τελευταία φορά από κοντά.
Να΄σαι καλά,όπου κι αν είσαι. Εμείς πάλι,δεν θα σε ξεχάσουμε.



https://www.youtube.com/watch?v=tagkxupbDhY